"Ənənəvi təhsilin hibrid formada bərpasının əsas amillərindən biri kimi distant təhsilin ənənəvi təhsili tam əvəz edə bilməməsini qeyd edə bilərik.”
Bunu Milli Məclisin Elm və Təhsil komitəsinin deputatı Ceyhun Məmmədov bildirib.
Deputat qeyd edib ki, əslində, burada bir neçə amil var:
"Bunun müxtəlif obyektiv və subyektiv səbəbləri var. İnternet və digər texnologiya vasitələri ilə bağlı bölgələrdə bir sıra problemlər olur, bu səbəblə də şagirdlərin distant dərslərdə iştirakında müəyyən çətinlik yaranır. Ümumiyyətlə pandemiya təhsil müəssisələrin fəaliyyətinə çox ciddi şəkildə təsir göstərdi.Hesab edirəm ki, distant təhsilin ənənəvi təhsili tam əvəz edə bilməməsi və bir sıra müxtəlif səbəbləri nəzərə almaqla ənənəvi təhsilə hibrid formada keçid nəzərdə tutulur.”
Müəyyən mənada bu "sosial sifariş” kimi nəzərə çatır
Burada həm də müəyyən qədər cəmiyyətin də rolu var. Məsələn, Rusiya və Türkiyədə də hazırda bu proseslər gedir, o ölkələrdə də təhsil müəssisələrinin bərpası ilə bağlı müəyyən addımlar atıldı. Bu mövzu Azərbaycan cəmiyyətində də tez-tez müzakirə olunur. Müəyyən mənada bu "sosial sifariş” kimi də nəzərə çatır ki, həm təhsilalanlar, həm də təhsilverənlər ənənəvi təhsilin bərpa olunmasını istəyirdilər və bu özünü göstərir.
Ənənəvi təhsilə keçidi bərpa etmək üçün sadəcə bir yolumuz var idi
Eyni zamanda ənənəvi təhsildən əlavə distant təhsil idarəçiliklə bağlı məsələlərdə müəyyən problemlər, çətinliklər yaradır. Bu baxımdan ənənəvi təhsilə keçid arzu olunandır. Ancaq burada biz əvvəlki təcrübəni unutmamalıyıq. Ənənəvi təhsilə keçidi bərpa etmək üçün sadəcə bir yolumuz vardı, bu da yoluxmanın azalması və prosesin səngiməsi idi. Ancaq müəyyən reallıqlar və cəmiyyətin narahatlığını nəzərə alaraq bu keçid həyata keçirilir.
Heç nəyə baxmayaraq ehtiyatı əldən verməməliyik
Sanki cəmiyyətdə müəyyən rahatlıq var ki, artıq pandemiya arxada qalır, vaksinlər gəldi. Amma bunu demək hələ ki, tezdir. Biz heç nəyə baxmayaraq ehtiyatımızı əldən verməməliyik. Bəzən valideynlərin də övladları ilə birlikdə məktəblərin qarşısında toplaşdığının şahidi oluruq. Ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, təhlükə tam sovuşmayıb, biz ehtiyatı əldən verməməliyik, çalışıb özümüzü və övladlarımızı bu təhlükədən qorumalıyıq.
Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədr müavini Nadir İsrafilov mövzuya fərqli istiqamətdən yanaşıb.
O, bildirib ki, təhsilin qismən bərpa edilməsi, hələ heç də bu prosesin uzun və ya qısa müddətli olacağı mənasına gəlmir:
"Situasiyanın mənfi, yaxud müsbət istiqmətdə davam edəcəyi bizim iradəmizdən asılı deyil. Belə halda vəziyyəti arzu və istəklərimiz deyil, pandemiyanın inkişaf dinamikası diktə edir. Hər halda, dərslərin başlanmasının ilk iki həftəsi məsələyə müəyyən aydınlıq gətirə bilər. Yəni, proseslərin gedişi ilə əlaqədar sərt karantin rejiminin yenidən tətbiqi və ya reimin daha da yumşaldılması ən yaxşı halda müddətin uzadılması, ən pis halda isə əyani dərslərin təxirə salınması ilə nəticələnməsindən asılı olaraq vəziyyət yenidən qiymətləndirilə bilər. Buna görə də, təhsilin bərpasından sonra nə kimi hallarla qarşılaşacağımız barədə subyektiv mülahizələr irəli sürməklə hadisələri qabaqlamaq, maraqlı tərəflər arasında çaşğınlıq yaratmaqdan başqa bir şey deyil.”
Valideynlər arasında vəziyyətlə bağlı təhsil qurumlarını günahlandıranlar da var
Bu vəziyyətdə bir qism valideynlərin onlayn dərslərdən narazılığı, digər tərəfdən övladlarının virusa yoluxa biləcəyindən narahatlıq hissi keçirmələri də başa düşüləndir. Yaranmış vəziyyətə görə təhsil qurumlarını günahlandıranlar da var. Bununla belə onların da bilməsi və nəzərə alması vacibdir ki, belə məsələlərin nə yolla və hansı formada həlli təkcə nazirliyin mövqeyindən asılı deyil. Nazirlər Kabinetinin bu məsələ ilə bağlı xüsusi qərarı mövcuddur və həmin qaydaları Nazirlər Kabinetinin yanında Fövqəladə komissiya müəyyən edir.
Ənənəvi təhsilin bərpası bütün cəmiyyətimizi maraqlandırır
Hər şeyi zaman göstərəcək. Hazırkı rəqəmlərdən də bunu açıq şəkildə görmək mümkündür baxmayaraq ki, məktəblərin və digər təhsil müəssisələrinin ənənəvi formada davam etməsi təkcə təhsil sektorundakı insanları - məktəbliləri, tələbələri və onların valideynlərini deyil, bütün cəmiyyətimizi maraqlandırır. Bu yaxşı haldır, lakin bir məqamı da nəzərə almalıyıq ki, bu situasiyada vəziyyəti dəyərləndirmək heç də hər hansı bir ehtimal və gözləntiyə deyil, real vəziyyətə bağlıdır. Bu mənada görülən işlərə kölgə salmaq ədalətli mövqe sayıla bilməz.
Qərarların qəbul edilməsi zamanı ümumi ictimai rəy nəzərə alınır
Ən başlıcası odur ki, pandemiyanın yaratdığı məhdudiyyətlərə və çətinliklərə baxmayaraq təhsilimizin ayaq üstə saxlanılması üçün mövcud olan bütün imkan və vasitələrdən istifadə olunub və olunmaqdadır. Qərarların qəbul olunması zamanı aşkarlıq və şəffaflıq təmin olunur, əlaqədar qurumlarla müvafiq məsləhətləşmələr aparılır, ümumi ictimai rəy nəzərə alınır, müəyyən məsələlərə yanaşmada könüllülük prinsipinə yol verilir. Ən başlıcası isə, yaranmış vəziyyətlə əlaqədar bütün atılan addımlar əsasən müəllimlərin, şagirdlərin, tələbələrin və valideynlərin maraq və mənafelərinin imkan daxilində nəzərə alınmasına yönəldilib.
Erməni vandalizminin təhsilimizə vurduğu ziyan pandemiyanın törətdiyi fəsadlardan az deyil
Təhsilin mövcud durumu ilə bağlı hər hansı bir fikir səsləndirərkən, bir vacib məqamı da unutmayaq ki, qalibiyyətlə başa çatdırdığımız Vətən müharibəsində digər sahələrdə olduğu kimi təhsilimiz də erməni vandalizminin vəhşiliklərinə məruz qalıb və bu ziyan heç də pandemiyanın törətdiyi fəsadlardan az deyil. Mindən artıq məktəblərimiz demək olar ki, təhsil mühitindən məhrum edilib, xeyli sayda şəhid olan müəllim və şagirdlərimiz var. Təhsil naziri Emin Əmrullayev Beynəlxalq Təhsil Günü münasibətilə şəxsi "Twitter" hesabındakı paylaşımında qlobal təhsilin yalnız COVID-19 pandemiyasından əziyyət çəkdiyi halda, eyni vaxtda həm də Ermənistanın hücumlarına məruz qalmış Azərbaycanın təhsil sisteminə dəymiş ziyanla bağlı statistik məlumat təqdim edib.
Daha çox işğaldan azad olunan bölgələrdə təhsilin dirçəldilməsi barədə düşünməliyik
Qənaətim odur ki, bu gün biz təhsilin mövcud durumu ilə bağlı məsafəli və ya ənənəvi təhsilin keyfiyyətini müqayisə və mübahisələndirmək əvəzinə, daha çox işğaldan azad olunan və cəbhəyanı bölgələrdə təhsilin bərpası və dirçəldilməsi barədə düşünməliyik. Təhsil dövlətimiz üçün hər zaman prioritet sahə olub. Ümid edirik ki, təhsilimizin üzləşdiyi problemlər mərhələli şəkildə öz həllini tapacaq.
Hesab edirəm ki, "Hibrid” təhsil vəziyyətdən asılı olaraq istifadə edilməyə davam edəcək
Artıq, başlanmasına saylı günlər qalan II yarimilin hansı formada davam edəcəyindən asılı olmayaraq, hesab edirəm ki, özündə klassik və yeni texnologiyaları birləşdirən alternativ təhsil - "Hibrid” adlandırdığımız təhsil–vəziyyətdən asılı olaraq, təhsil mühitinin yaradılması üçün yeni, qabaqcıl texnologiyaların köhnə, sınanılmış metodlar ilə birləşməsindən ibarət bir təhsil forması kimi istifadə olunmaqda davam edəcək. Bir də ki, distant təhsil bizim Təhsil Qanunvericiliyimiz ilə nəzərdə tutulduğundan, distant təhsillə bağlı vahid standartların hazırlanması vacibliyi yaranıb. Bu, eyni zamanda bizim yeni çağırışlara hazır olmağımız baxımından da zəruridir.
Qeyd edək ki, verilən qərara əsasən, fevralın 1-dən etibarən məktəblərdə ənənəvi təhsil hibrid formada bərpa ediləcək.
