Təhsil ümummilli məsələdir- İLHAM ƏHMƏDOV
Bildiyiniz kimi SSRİ-də riyaziyyat elmi güclü inkişaf etmişdi. O vaxt dünyada tanınan yüzlərlə sovet riyaziyyatçı var idi.
Onlar riyaziyyat elminin inkişafına əhəmiyyətli tövhələr vermişdilər. Bu sahədə olan inkişaf elmin digər sahələrinin, iqtisadiyyatın inkişafına da müsbət təsir edirdi.
SSRİ-də minlərlə sağlam gözlü riyaziyyatçı olduğu halda, gözdən əlil akademik Pontryagin öz tələbələri ilə birgə akademik Kolmoqorovun rəhbərliyi ilə yazılmış məktəb riyaziyyat dərsliklərini ətraflı tədqiq (monitorinq) etmiş, bu sahədə ciddi problemlər müəyyən etmiş, ölkədə riyazi təhsilin məktəblərdə və ali məktəblərdə tədrisi vəziyyətini ciddi tənqid etmişdir. Keçən əsrin 80-cı illərində o, SOV. İKP -nin mətbu orqanı olan "Kommunist" jurnalında bu haqda geniş məqalə dərc etdirmişdi (hərçənd Akademik Pontyaqin özü bitərəf idi). Bu məqalə o vaxt aydın səmada çaxan ildırım kimi təhsil ictimaiyyətində şok effekti yaratdı. Məqalə SOV. İKP-nin siyasi bürosunda riyaziyyatçı alimlərin də iştirakı ilə geniş müzakirə edildi, təcili olaraq həmən dərsliklərin yeni dərsliklərlə əvəzlənməsi barədə qərar qəbul edildi. Bu hadisədən sonra ölkədə riyazi təhsilə diqqət xeyli artdı. Mən onda əyani aspiranturada təhsil alırdım. Bizim institutun riyaziyyat fakultəsi o vaxt təcili qaydada ümumi iclas keçirdi və bu məqaləni müzakirə etdi. 40 il əvvəl olmuş bu hadisəni yada salmaqda məqsədim bəzi məqamlara diqqət çəkməkdir:
1. Təhsil ümummilli məsələdir. Amma ölkənin əsas Elm Mərkəzi hesab edilən AMEA sanki ölkədəki təhsil problemlərindən özünü təcrid edib (ya da hansısa razılaşmaya görə bu işlərə qarışmır, ya da bu sahə TN-nin tam monopoliyasındadır). Niyə? Ən azından AMEA təhsilin məzmununun müəyyən edilməsində, dərsliklərin monitorinqində və digər aktual təhsil məsələlərində fəallıq etməli, onun mütəxəssisləri rəy bildirməlidirlər. Onlar bunda maraqlı olmalıdırlar, çünkj, bu gün təhsili zəif olan ölkənin sabah elmi də olmayacaq. Bu iki amil isə milli təhlükəsizlik məsələlərinin əsasıdır.
2. Akademik Pontryaqinin ölkənin riyaziyyat dərsliklərinin bərbad vəziyyəti barədə məqaləsi SOV. İKP siyasi bürosunun xüsusi iclasında geniş müzakirə edilmişdi. Təhsilimizin və elmimizin bu gün kifayət qədər problemləri var, bizim hakim partiya da bu problemlərin müzakirəsini təşkil etsə, öz tövsiyyələrini versə, elm və təhsilimiz bundan yalnız uda bilər. Ölkə rəhbərliyinin daim vurğuladığı ictimai nəzarət məsələlərində hakim partiyanın da fəal iştirakı da təmin edilərdi.
