Xəbərlər / Ekspert / Maraqlı
27 may 2018
3 212
Müəllimlərin nüfuzuna görə Çin və İsrail öndə ,ABŞ isə sonuncu yerdədir.
Müəllim peşəsi dünyada ən çox yayılan peşələrdən biridir. Dünyada elə bir hökümət tapılmaz ki,öz ölkəsində təhsilin inkişafı ,müəllimlərin sosial rifahı üçün tədbirlər görməsin .
Bununla yanaşı dünya ölkələrində müxtəlif təhsil sistemləri mövcüd olmaqla yanaşı , müəllimlərində iş prinsiplərində fərqliliklər mövcuddur.Məsələn dünyada ən çox şagird Braziliya müəllimlərinin ( bir müəllimə 32 şagird ) ,ən az şagird isə Portuqaliya müəllimlərinin ( bir müəllimə 7 nəfər şagird) payına düşür.( Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikasında bu nisbət 2012-ci ilə qədər 1/16 , 2015-ci ildə isə 1/13 olub)
Müəllim nüfuzu də müxtəlif ölkələrdə fərqlidir.Müəllimlərin ən çox nüfuza malik olduğu ölkələr Çin , müəllimə barmaqarası baxan İsrail dövlətləridir. Bu sahədə dünyadə ən bərbad vəziyyət ABŞ-dadır.
Dünyada peşakarlıq səviyyəsinə görə öndə İtaliya dövlətidir. Burada müəllimlərin orta yaş həddi 49 yaşdır. Yaş nisbətinə görə Sinqapur dünyada ən gənc müəllimlərə malikdir. Burada müəllimlərin orta yaşı 36 yaşdır.( Azərbaycanda bu rəqəm açıqlanmayıb ).
Ölkəmizdə dövri olaraq ən çox artırılan müəllimlərin əmək haqqı olub .Hall-hazırda Azərbaycan Respublikasında ümumi təhsil pilləsində çalışan müəllimlərin maksimum dərs yükü 36 saat ,minimum dərs yükü 6 saatdır.Ölkədə 4472 dövlət ümumtəhsil məktəbi fəaliyyət göstərir, həmin məktəblərdə 151 000-dən artıq müəllim çalışır və həmin müəllimlərin 31%-ini gənclər təşkil edir.
Müəllimlərin həftəlik dərs yükü Diaqnostik Qiymətləndirmənin keçirildiyi məktəblərdə ( 2014-2017-ci illərdə ölkədə bütün dövlət ümumtəhsil məktəblərinin müəllimləri Diaqnostik Qiymətləndirmədən keçmişdir.) müəllimin 1 stavka həftəlik dərs yükü 18 dərs saatı ilə ölçülür və həmin 1 Stavkaya görə ödənilən məbləğ 385.00 azn ( Yeni əmək fəaliyyətinə başlayan müəllimlər)təşkil edir.Əmək haqqından tutlmalar ümumilikdə 19,5% (Gəlir vergisi (vergi güzəştləri nəzərə alınmaqla) 14%-29.68 azn, DSMF 3%-11.55 azn, Həmkarlar 2% -7.70 azn, İşsizlikdən sığorta haqqı 0.5% - 1.93azn) təşkil etsə də tutulmalardan sonra müəllim 334.14 azn əmək haqqı alır.( Mənbə edu.gov.az)
Elşən Qafarov Karyera Tədris və Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru
