Xəbərlər / Ekspert
24 sentyabr 2017
4 069
Qəbul imtahanları ilə bağlı dəyişilik gözlənilən ,hətda gecikmiş bir qərardır.
Qəbul imtahanları ilə bağlı dəyişilik gözlənilən ,hətda gecikmiş bir qərardır.
Son günlər DİM-nin 2019-cu ildən başlayaraq tələbə qəbulu prosesində köklü dəyişilklərin olacağı ilə bağlı məlumatı təhsilverənlər,təhsilalanlar və valideyinlər arasında böyük marağa səbəb olmuşdur.
Bildiyiniz kimi test üsulu ilə imtahanların götürülməsi 1992-ci ildən ölkəmizdə tətbiq olunur.Ötən 25 il ərzində test imtahanının keçirilməsi prosesində bir neçə dəfə cüzi dəyişiliklər olsa da ( bu dəyişiliklər qrupların artırılması və s) ,qonşu Rusiya Federasiyasında olduğu kimi Vahid Dövlət İmtahanına keçidlə bağlı müzakirələr 2012-ci ildən davam edir.Nəhayət ki,DİM gözlənilən qərarı gec də olsa verə bildi.
İlk öncə RF-də ümumtəhsil məktəblərində buraxılış və qəbul imtahanlarının hansı formada keçirilməsinə nəzər salaq.
Qonşu ölkədə IX və XI sinif üzrə buraxılış imtahanları 2 gün təşkil olunur.1gün məzunların ( eyni zamandahər birinə 1 saat ayırmaqla inşa,imla və ifadə yazılır) yazı vərdişləri 3 saat ərzində yoxlanılır.Başqa bir gün isə IX siniflər ana dili və riyaziyyatdan ,XI siniflər ana dili,riyaziyyat və xarici dildən testlə imtahan verirlər.
IX siniflər üçün ana dili və riyaziyyat məcburidir və daha 2 fənni məzun özü seçməlidir.( seçməmək imkanı yoxdur).Həmin IX sinif məzunları könüllü olaraq çeçdikləri digər iki fənn elə fənlər olmalıdır ki, məzun həmin istiqamətdə kolleclərə ( texnikumlara) sənəd verə bilsin və ya tam orta təhsil pilləsində həmin təmayül üzrə təhsilini davam etdirsin.
XI sinif məzunları da bir gün yazılı ( IX sinif məzunları ilə eyni qaydada) imtahan verirlər.Digər bir gündə 6 fəndən test üsulu ilə imtahan verirlər.Ana dili,riyaziyyat və xarici dil məcburidir.Ali məktəbə sənəd verənlər seçdikləri ixtisaslara uyğun olaraq 3 fənn seçməlidirlər.
Yekun nəticəyə əsasən məzunlar ali məktəblərə sənəd verə bilirlər.Bir çox hallarda isə yekun nəticə ilə tanış olan ali məktənlər daha yaxşı nəticə göstərmiş məzunlara müxtəlif güzəştli proqramlar çərçivəsində onların ali təhsil müəssəsində oxumaq təklifləri göndərirlər ki ,bu da ali məktəblər arasında daha savadlı abuteryentləri cəlb etmək üçün rəqabətə əsaslanan mühitin yaranmasına gətirib çıxardır.
DİM-nin elan etdiyi ciddi dəyişilikləri VDM-ə (Vahid Dövlət İmtahanına) keçid yolunda yarımçıq addım adlandırmaq olar.Bir ay ərzində məzunların 2 dəfə onların gələcək həyatlarında önəm daşıyan imtahanın eyni təşkilat tərəfindən keçirilməsi zamanı gənclərimizin necə böyük psixoloji stress və travma yaşadıqları haqqında kifayət qədər deyilib.
Fikrimcə DİM 2019-cu ildə 3 fəndən buraxılış ,daha 3 fəndən isə qəbul imtanı keçirtməkdənsə buraxılış və qəbul imtahanlarını birləşdirilməsi daha optimal variant olardı.
Göründüyü kimi hələ 2012-ci ildən Rusiya Federasiyasının təhsil sistemində tətbiq olunan yeniliklərin 7 il sonra Azərbaycan təhsilində təqribən eyni variantda tətbiq olunması əslində yenilik deyil,gecikmiş bir addımdır.
Bütün bunlara rəğmən DİM fəaliyyət göstərdiyi 25 il ərzində imtahanların keçirilməsində şəffavlığı qoruya bilən ,böyük təcrübəsi olan bir təşkilatdır. Məzunların ediləcək dəyişiliklərlə bağlı vaxtında maarifləndirilməsi yolunda ciddi addımların atılacağını düşünürəm .
Elşən Qafarov .Karyera Tədris və Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru.
