Xəbərlər / Ziyalılar
30 iyun 2019
2 113


Professor Şahlar Əsgərov: Təhsilin bəşəri inkişafda rolu

 

 
"Min illərdi ki, bəşəriyyət xoşbəxt gələcəyə doğru yol gedir. Bu yolda təhsil müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Yaxşını pisdən, dostu düşməndən, düzü əyridən, yalanı əyidən, şirini acıdan ayırmaq üçün təhsil əvəzsizdir. İnkişafın bu məntiqi bəzi milli toplumlar üçün dərk olunmuş həqiqətdir. Bu səbəbdən də belə ölkələrdə təhsilin bütün xərclərini dövlət öz üzərinə götürür. Sadə dillə desək, bu ölkələrdə təhsil "pulsuzdur”. Təhsilə xərclənən pullar, gənc kamil mütəxəssis kimi yetişəndən sonra artıqlaması ilə geriyə qaytarılır. Belə ölkələrdə gənc nəsil bütövlükdə təhsil imkanlarından istifadə edirlər. 

Bu dövlətlərdə hər kəs yaxşı bilir ki, nə qədər çox gənc akademik mühitdən keçərsə, əhalinin orta intellektual və mədəni səviyyəsi bir o qədər yüksək olar. Nəticədə, kriminal mühit daralar, mədəni mühit genişlənər və adam başına düşən milli gəlir də artar.
Ancaq təhsilə gəlir mənbəyi kimi baxan ölkələr də az deyildir. Bu baxış gənclərin hamısının təhsillə əhatə olmasını imkan vermir. Çox üzücü haldır ki, bizim orta təhsilli gənclərimizin 100-ündən ancaq 20-si təhsillərini ali səviyyədə davam etdirə bilirlər. 
Azərbaycan inkişaf etməkdə olan ölkələr sırasından inkişaf etmiş ölkələr sırasına tərəf irəliləyir. Bu niyyətlə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev sosial həyatla, xüsusi ilə təhsillə bağlı bir çox zəruri sərəncamlar imzalayıb. Dövlət sifarişi ilə təhsil alan tələbələrin sayı 8000 min artırılaraq, 12 mindən 20 minə qaldırılıbdır. Özəl universitetləri də nəzəra alsaq, bu say 20000 –dən xeyli artıqdır. Bunlar çox sevindiricidir, tək ona görə yox ki, universitetə daxil olan tələbələrin sayı 30000 yaxındır. Bu işin görünən tərəfidir. Ancaq işin görünməyən də əhəmiyyətli tərəfi var. 
Məsələ burasındadır ki, bir ictimai – siyasi quruluşdan digərinə keçid, Qarabağ problemi, bazar iqtisadiyyatı burulganlıqları ailələrin, qohumların təmas imkanlarnı xeyli məhdudlaşdırıb. Keçmişdə kompakt yaşayan rayon əhalisi indi pərən – pərəndir. Bu faktorlar gənclərimizin ailə qurma mühitini çox daraldıb. Belə ki, keçmiş nəsillər elin – obanın bütün xeyr-şər məclisindən keçiblər. İndiki gənc nəslin belə imkanı yoxdur. Çünki toylar toyxanalarda təşkil olunur, hər stol "pul” deməkdir. Hüzur yerləri də bunun kimi. Gənclər cəmiyyətin "səhnəsin” -də görünmürlər, qohumlar, yerlilər, dostlar gəncləri lazım olanda ”görmürlər”. 
Ali məktəblər, kolleclər gənclərimizin təmasda olduqları tək mühitdir, məkandır. Bu mühit nə qədər geniş olarsa, bir o qədər yaxşıdır. Gənclərimiz həm də bir birlərini yaxından tanıyır, çox vaxt sevib seçərlər. Pifaqor demişkən, xoşbəxlik tək adam işi deyil. Ailə qurma xəyalları məktəblərdə daha gerçəkdir. İslam Şərqindən fərqli olaraq Qərbdə mentalitet fərqlidir. Bakirəlik Qərbdə dəyər sayılmır. Bunu nəzərə almaq lazımdır. Biz öz gənclərimizin gələcəyi planlaşdırma işi haqqda düşünməliyik. Bu niyyətlə tez-tez təkrar etdiyim bir fikri bir daha təkrarlayıram: "universitetlər giriş qapılarını gen, çıxış qapılarını isə dar açmalıdırlar”. Universitetlərdə dövlət sifarışlı yerlər nə qədər çox olarsa, bu problem dolaysı ilə digər problemin (ailə qurma problemini) həllinə yardımçı olar.
P. S. H.Z. Tağıyev gənclərin Avropada təhsillərini maliyələşdirəndə onlardan üç məsələ ilə bağlı öhtəlik alırmış: 1. Vətənə dönmək; 2. azərbaycan qızları ilə ailə qurmaq; 3. Varlananda borcunuzu Fonduma qaytarın ki, gələcəkdə də gəncləri də xaricə göndərə bilim.
Fikrimə Ernest Renan bir kəlamı ilə nöqtə qoymaq istəyirəm: Müasir cəmiyyətlərdə təhsil məsələsi ölüm – dirim məsələsidir. Cəmiyyətin gələcək taleyinin asılı olduğu məsələdir.”
Məqalə Göndər








Загрузка...
Həmçinin oxuyun:
Nə qədər ki bilik yox, diplom əsas götürüləcək... -EKSPERTLƏR

Nə qədər ki bilik yox, diplom əsas götürüləcək... -EKSPERTLƏR

Nə qədər ki bilik yox, diplom əsas götürüləcək...

Nə qədər ki bilik yox, diplom əsas götürüləcək...

“Bu qədər universitet və  diplomlu işsiz bizə lazımdırmı?”EKSPERTLƏRİN FİKRİ

“Bu qədər universitet və diplomlu işsiz bizə lazımdırmı?”EKSPERTLƏRİN FİKRİ

"Millət öz uşaq və gənclərinin təlim və tərbiyyəsini heç bir xarici ölkəyə etbar etməməlidir"

"Millət öz uşaq və gənclərinin təlim və tərbiyyəsini heç bir xarici ölkəyə etbar etməməlidir"

Təqaüdlərin əsaslı şəkildə artırılması tələbələrin motivasiyasını gücləndirəcək

Təqaüdlərin əsaslı şəkildə artırılması tələbələrin motivasiyasını gücləndirəcək

"Həmin problemlər təhsil sahəsində əldə edilən bütün uğurları gözdən salır"..Təhsildən kənar qalan qızlar

"Həmin problemlər təhsil sahəsində əldə edilən bütün uğurları gözdən salır"..Təhsildən kənar qalan qızlar

Təhsilin 4-cü problemi-Şahlar Əsgərov yazır

Təhsilin 4-cü problemi-Şahlar Əsgərov yazır

“Sosial şəbəkələrdə “ağ atlı oğlan” axtarırlar”

“Sosial şəbəkələrdə “ağ atlı oğlan” axtarırlar”

Pedaqoji Sistem Və Idarəetmənin Obyekti

Pedaqoji Sistem Və Idarəetmənin Obyekti

Məktəb - Pedaqoji Sistem Və Idarəetmənin Obyekti

Məktəb - Pedaqoji Sistem Və Idarəetmənin Obyekti

Tələbələrin çözülməyən yataqxana problemi

Tələbələrin çözülməyən yataqxana problemi

Regionların təhsil dərdi: pambıq, yoxsa təhsil?

Regionların təhsil dərdi: pambıq, yoxsa təhsil?

“Təhsildən yayınma sıradan olan bir məsələ deyil...”

“Təhsildən yayınma sıradan olan bir məsələ deyil...”

Azərbaycan gəncliyi yeni mərhələdə

Azərbaycan gəncliyi yeni mərhələdə

"Sağlam gələcəyimiz üçün şagirdləri sağlam düşüncədə yetişdirməliyik"..Kant-ın həyat "bilgisi"

"Sağlam gələcəyimiz üçün şagirdləri sağlam düşüncədə yetişdirməliyik"..Kant-ın həyat "bilgisi"

2019-cu ilin təhsil trendləri

2019-cu ilin təhsil trendləri

"Bu, çox zərərli bir hadisədir və bunun ağrısını hələ çox çəkəcəyik"

"Bu, çox zərərli bir hadisədir və bunun ağrısını hələ çox çəkəcəyik"

"Azərbaycan ali təhsillilərin sayı görə dünyada qəbul olunmuş normadan azdır"

"Azərbaycan ali təhsillilərin sayı görə dünyada qəbul olunmuş normadan azdır"

Xaricdə təhsil üzrə dövlət proqramı bərpa oluna bilər

Xaricdə təhsil üzrə dövlət proqramı bərpa oluna bilər

"Bal sistemi təhsilimizə zərbədir....Məqsəd nədir və bu qədər baş verənlər nəyə lazımdır bilinmir"

"Bal sistemi təhsilimizə zərbədir....Məqsəd nədir və bu qədər baş verənlər nəyə lazımdır bilinmir"

Sosioloq həyacan təbili çaldı: “Azərbaycan ailəsində heç vaxt indiki qədər gərginlik olmayıb”

Sosioloq həyacan təbili çaldı: “Azərbaycan ailəsində heç vaxt indiki qədər gərginlik olmayıb”

Tələbə qəbulu qaydaları dəyişdi - Hər kəs üçün əlçatan təhsil imkanı olacaqmı?

Tələbə qəbulu qaydaları dəyişdi - Hər kəs üçün əlçatan təhsil imkanı olacaqmı?

DİM qeydiyyatı niyə mürəkkəbləşdirib? - Ekspertdən və tələbələrdən açıqlamalar

DİM qeydiyyatı niyə mürəkkəbləşdirib? - Ekspertdən və tələbələrdən açıqlamalar

"Plan yerlərinin artırılmasındansa gənclərin məşğulluğu üçün iş görmək lazımdır"

"Plan yerlərinin artırılmasındansa gənclərin məşğulluğu üçün iş görmək lazımdır"